Door het vrijkomen van boerderijen als gevolg van bedrijfsbeëindiging verandert de bestemming naar ‘wonen’. Dit kan echter leiden tot een vervlakking van de karakteristieke verschillen tussen de Texelse landschapstypen. Daarmee wordt Texel als ‘staalkaart van Nederlandse landschapstypen’ steeds minder karakteristiek en authentiek. Voor zowel Texelaar als toerist verliest het eiland hiermee een belangrijk deel van zijn charme!
VAB is de afkorting voor ‘Vrijkomende Agrarische Bebouwing’. Door schaalvergroting van boerenbedrijven zijn er steeds meer boerderijen en schuren op Texel die niet meer voor hun oorspronkelijke doel worden gebruikt. Hiervoor kan de bestemming omgezet worden van ‘agrarisch’ naar ‘wonen’. Onder de gemeentelijke ‘ruimte voor ruimte regeling’ mag er onder een aantal voorwaarden naast de bestaande boerderij (of nieuwbouw daarvoor in de plaats) ook nog een extra woonhuis of een recreatiewoning worden gebouwd, mits alle niet tot de oorspronkelijke woning behorende bedrijfsgebouwen worden gesloopt, met een minimum van 1200m2. De precieze voorwaarden zijn te vinden in het huidige bestemmingsplan buitengebied (2013).
Voor het aanzien van het landschap heeft dit gevolgen. Het van oorsprong boerenkarakter van de omgeving dat bepaald werd door de boerderij met de opstallen en soms een boomsingel, kan plaatsmaken voor moderne woonhuizen die geen binding meer hebben met het omringende landschap en soms ook met elkaar geen samenhangend geheel vormen.
SKT maakt zich daar zorgen over want de aantrekkingskracht van het eiland zit in de variëteit aan landschapstypen. Het Beeldkwaliteitsplan dat hoort bij het bestemmingsplan buitengebied van 2013 onderscheidt er acht, elk met hun eigen karakteristieken. Als we niet goed opletten dreigen die kenmerkende verschillen geleidelijk aan te vervlakken.
